Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết các khuôn khổ pháp lý, quy chế, quy trình nhằm đảm bảo cho thị trường chứng khoán (TTCK) phái sinh hoạt động công khai, minh bạch và an toàn đã được ban hành. Nhưng thực tế, các vấn đề về tiêu chí giám sát phái sinh và cơ chế tài chính cho thị trường chưa được phê duyệt

Hai ngày trước khi TTCK phái sinh tại Việt Nam chính thức đi vào hoạt động (10-8), hôm nay, 8-8, HNX đã tổ chức họp báo về vấn đề này.

Theo ông Phạm Hồng Sơn, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), các nghị định và thông tư, quyết định hướng dẫn cho TTCK phái sinh hoạt động đã sẵn sàng, bao gồm cả chế độ kế toán cho công ty chứng khoán, hệ thống quy chế, quy trình của HNX (quy chế thành viên và quy chế giao dịch), hệ thống quy chế của Trung tâm lưu ký chứng khoán (VSD)…

Các thành viên giao dịch và thành viên bù trừ đến từ 7 công ty chứng khoán có quy mô vốn hơn 1.000 tỉ đồng, VSD và các nơi có liên quan đã sẵn sàng cho việc mở cửa thị trường. Đại diện của VSD hiện đã có 1.300 tài khoản đã đăng ký vào VSD để sẵn sàng tham gia thị trường.

Các cơ quan quản lý không kỳ vọng vào quy mô giao dịch của TTCK phái sinh đạt mức cao mà coi giai đoạn đầu như những trải nghiệm về TTCK phái sinh, nhất là đối với thị trường “cận biên” như TTCK Việt Nam hiện nay.

Tuy nhiên, với một thị trường có tính đòn bẩy cao và nhiều rủi ro như TTCK phái sinh, ngoài các quy chế, quy trình mang tính kỹ thuật để hoạt động đã khá sẵn sàng, thì tiêu chí giám sát hiện đã được HNX trình lên UBCKNN vẫn đang chờ phê duyệt. Đại diện của HNX nói với báo giới rằng, tiêu chí giám sát của TTCK phái sinh cơ bản sẽ giống TTCK cơ sở hiện đang hoạt động, hướng đến giám sát hành vi thao túng, làm giá. Tuy nhiên, với tính chất của chứng khoán phái sinh thì các tiêu chí giám sát giao dịch nội gián như TTCK cơ sở sẽ không cần chú ý.

Cách tính thuế cho phái sinh hiện UBCKNN cũng đang xin ý kiến Bộ Tài chính chứ chưa có quy định chính thức.

Đại diện của UBCKNN cho biết, phí giao dịch do VSD thu của công ty chứng khoán theo quy định hiện hành nhưng do chứng khoán phái sinh còn mới mẻ nên chưa quy định mức phí giao dịch cụ thể mà tùy thực tiễn áp dụng. Tuy nhiên, trong 6 tháng đầu tiên sẽ miễn phí. Mức thuế dự kiến sẽ áp dụng như mức thuế áp dụng trên TTCK cơ sở hiện tại.

Như vậy, khoảng trống pháp lý cho TTCK phái sinh vẫn còn, cho dù hạ tầng kỹ thuật đã sẵn sàng đáp ứng cho thử nghiệm mới.

Hiện tại Bộ Tài chính mới chỉ chấp thuận cho một sản phẩm là hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được giao dịch trên TTCKn phái sinh. Các chỉ số khác như HNX30 hay trái phiếu Chính phủ sẽ phải “xếp hàng” sau VN30.

Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 - một sản phẩm chứng khoán phái sinh sẽ mở cửa giao dịch từ 8 giờ 45 phút hàng ngày, kể từ 10-8 tới, kết cấu 3 phiên ATO – khớp lệnh liên tục-ATC. Các nhà đầu tư chỉ được mở tài khoản tại 7 công ty chứng khoán đủ điều kiện nói trên và phải có tỷ lệ ký quỹ 10% bằng tiền mặt để tham gia giao dịch. Quy mô hợp đồng sẽ là 100.000 đồng nhân với điểm chỉ số VN30. Các nhà đầu tư sẽ có 4 tháng đáo hạn hợp đồng cùng niêm yết một thời điểm: tháng hiện tại, tháng tiếp theo, 2 tháng cuối 2 quí gần nhất.

Nguồn: http://www.thesaigontimes.vn